Κύριε υπουργέ και κύριε υπουργέ, αναφέρομαι και στους δύο, θα περίμενα να έχετε την ευαισθησία, στις παρεμβάσεις που κάνετε, όταν δίνετε απαντήσεις, όχι μόνο να σχολιάζετε τα όσα λέγονται, αλλά να δώσετε μία ουσιαστική απάντηση στο γεγονός, το οποίο έχει αναδειχθεί εδώ, της μη διαβούλευσης, μη συζήτησης αυτής της πρότασης.

Μιας πρότασης που κατατίθεται εν κρυπτώ και ερήμην των κοινωνικών φορέων της ελληνικής κοινωνίας, την οποία μας «κάνετε τη χάρη» να τη συζητήσουμε σε μία διαδικασία των Επιτροπών και δεν έχετε καν την ευαισθησία, τουλάχιστον, να πείτε να παραταθεί για μία ακόμη ημέρα. Δεν είναι ένα θέμα για να κερδίσουμε χρόνο, δεν πρόκειται γι’ αυτό. Δεν είναι διαδικαστικό το ζήτημα, είναι βαθιά πολιτικό, είναι θέμα Δημοκρατίας. Από τη στιγμή, μάλιστα, που όσο αισιόδοξοι και να είστε, θα φτάσετε τον Ιούλιο στο μέσο της περιόδου διακυβέρνησής σας. Θεωρείτε ότι θα ξανακερδίσετε; Θεωρείτε ότι μπορείτε να δεσμεύσετε τη χώρα σε προαπαιτούμενα για την εκταμίευση αυτών των πόρων, -που δεν τα έχετε συζητήσει με τους κοινωνικούς φορείς και δεν έχετε εξασφαλίσει ευρύτερη συναίνεση-, ενώ δεν θα είστε στα πράγματα; Πως το προεξοφλείτε αυτό; Δεν υπάρχει μια βαθιά αντιδημοκρατική διάσταση γύρω από αυτό το ζήτημα; Γι’ αυτό θα έπρεπε να υπάρξει ένα σχολιασμός, να έχετε τη στοιχειώδη ευαισθησία. Δεν την έχετε.

Μια δεύτερη επισήμανση: το ύψος των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, διαμορφώθηκε στην αρχή του πρώτου κύματος της πανδημίας ή κατά τη διάρκεια του πρώτου κύματος της πανδημίας. Θεωρείτε ότι η εξέλιξη της πανδημίας και η συνεπακόλουθη ύφεση, έχει αφήσει αμετάβλητα τα δεδομένα και μπορούμε να μιλάμε συνολικά για την Ευρώπη με αυτό το ύψος των χρημάτων, έτσι ώστε να βγούμε σύντομα από την οικονομική κρίση; Μήπως έχουν ξεπεραστεί τα μεγέθη; Σας απασχολεί αυτό; Αν σας απασχολεί και το θεωρείτε πρόβλημα, σκοπεύετε να το βάλετε, ως Ελληνική Κυβέρνηση, στον δημόσιο Ευρωπαϊκό διάλογο; Έχετε τη διάθεση να συμπτύξετε συμμαχίες με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, για να θέσετε αυτό το ζήτημα;

Ένα επιπλέον ζήτημα: είπατε κ. Σκυλακάκη στην αρχή, ότι βρισκόμαστε σε ένα επενδυτικό κενό, έχουμε μείνει πίσω. Αναρωτηθήκατε πότε ποια είναι η αιτία της επενδυτικής καθίζησης όλη την προηγούμενη δεκαετία και ποιες αποτυχημένες πολιτικές, που μοιάζουν πάρα πολύ, μα πάρα πολύ με αυτές που σήμερα εισηγείστε, έχουν οδηγήσει σε μια πορεία αποεπένδυσης την ελληνική οικονομία, σε αυτή την επενδυτική καθίζηση, σ’ αυτές τις θέσεις που έχουμε χάσει και που αναφέρατε;

Έρχεστε εδώ με τις ίδιες ξεπερασμένες συνταγές και αδιαφορείτε πλήρως όταν, πράγματι, έχουμε να διαχειριστούμε αυτά τα συγκεκριμένα κονδύλια. Ένας αστερίσκος εδώ: το θετικό της υπόθεσης είναι ότι αυτά τα ποσά βρέθηκαν μέσα από μια επιλογή της Ευρώπης, για πρώτη φορά, να δανειστεί από κοινού. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Αλλά δεν μπορεί να είναι κάτι πρόσκαιρο. Δεν μπορεί να είναι μια παρένθεση, πρέπει να σηματοδοτήσει την αρχή μιας νέας στρατηγικής για την Ευρώπη, έτσι ώστε αυτή η περίφημη σύγκλιση, συνοχή, των οικονομιών να υπάρξει πλέον. Γιατί την ακούμε εδώ και δεκαετίες, εικοσαετίες, αλλά δεν υπάρχει. Ή έχετε μια διαφορετική αντίληψη εσείς, για το πώς πηγαίνουν τα πράγματα εντός της Ευρώπης;

Έρχεστε, λοιπόν, εδώ ως διεκπεραιωτές ενός πακέτου χρημάτων χωρίς να υπάρχει ένα συνεκτικό σχέδιο και χωρίς να μπορείτε να απαντήσετε: μετά την εφαρμογή αυτών των πολιτικών, θα υπάρχει κάποια αλλαγή στο εγχώριο παραγωγικό μοντέλο; Θεωρείτε ότι οι εξαγωγές μας θα έχουν ενισχυθεί ή θα παραμείνουμε μία χώρα, κατά βάση, εισαγωγική; Θα έχει υπάρξει, ως προστιθέμενη αξία, εγχώρια προστιθέμενη αξία, θα έχει μείνει κάτι; Σε όλο αυτό το πακέτο των επενδύσεων, βλέπετε καθόλου αυτή τη διάσταση για την εγχώρια οικονομία; Υπάρχει μέσα στη λογική σας το θέμα των περιφερειακών ανισοτήτων εντός της χώρας; Ακούω τους φίλτατους και συμπαθέστατους συνάδελφους από την περιφέρεια, να καταθέτουν διάφορες προτάσεις, αμήχανοι, αλλά δεν βλέπω από την άλλη, να υπάρχει αυτή η λογική της άρσης των βαθιών περιφερειακών ανισοτήτων, που χαρακτηρίζουν την Ελλάδα του υδροκεφαλισμού.

Αυτά, πέρα από ζητήματα οικονομίας, κοινωνίας, συνοχής εντός της χώρας, είναι και θέματα βιωσιμότητας των μεγάλων αστικών πόλεων. Το γεγονός ότι στην Αττική έχουμε τον μισό πληθυσμό της Ελλάδας, είναι μία ανισορροπία σε όλα τα επίπεδα, που αφορά την ποιότητα ζωής, που αφορά το περιβάλλον, τις επιβαρύνσεις του. Αυτά τα θέματα υπάρχουν σ’ αυτή την μικρή ευκαιρία, που ανοίγεται μπροστά μας; Θα απαντήσετε αν θεωρείτε, -σας το είπε και ο κ. Τσακαλώτος- ότι κάπως θα έχουν μειωθεί οι κοινωνικές ανισότητες; Μπορείτε να απαντήσετε σε αυτό το θέμα ή θεωρείτε ότι όλα αυτά τα ζητήματα αφορούν άλλους; Εμάς μας αφορούν, εμάς μας χαρακτηρίζει αυτού του είδους η κοινωνική ευαισθησία.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, νομίζω ότι μπορεί κανείς να καταλάβει την αντίληψη που σας διακατέχει, φέρνοντας στο νου τρία πρόσφατα παραδείγματα για το πώς αντιλαμβάνεστε την υπόθεση της ανάπτυξης.

«Eldorado», Χαλκιδική. Μια εταιρεία η οποία, μέσα από την παραβίαση των συμβατικών της υποχρεώσεων, χρώσταγε στο δημόσιο, την απαλλάσσετε από τις υποχρεώσεις της, δίνετε το ελεύθερο να κάνει το οτιδήποτε εκεί και αντικαθιστάτε την παλιά, κακή σύμβαση, με μία ακόμη χειρότερη, αποικιοκρατικού χαρακτήρα. Ακούγεται ότι μπορεί να την εντάξετε και στα επιδοτούμενα σχέδια, αν είναι δυνατόν ποτέ!

Δεύτερο θέμα. Τράπεζες. Οι οποίες καλούνται μάλιστα, οι συστημικές τράπεζες, να στηρίξουν αυτό το σχέδιο μέσα από την δανειοδότηση, αλλά με τα δικά τους κριτήρια. Αλήθεια, οι νεοφυείς επιχειρήσεις σε καινοτόμους τομείς, περιλαμβάνονται μέσα σε αυτή την οπτική; Ή είναι οι γνωστοί οικονομικοί παράγοντες, που εδώ και χρόνια λυμαίνονται τα κατά καιρούς πακέτα; Ποιες τράπεζες όμως; Τράπεζες σαν κι αυτή της Πειραιώς, που της χαρίζετε δημόσιο χρήμα; Τι κάνετε; Παρακολουθείτε την μεγαλύτερη αναδιανομή δημόσιου χρήματος που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια. Αυτό συνέβη με την Τράπεζα Πειραιώς. Η ίδια η Τράπεζα Πειραιώς -πρόσεξε γιατί έχει και συνέχεια- η οποία θα κληθεί να διαγράψει κόκκινα δάνεια που έχει αγοράσει θυγατρική της από την ίδια, -τα έχει πάρει από το χαρτοφυλάκιό της- στο 80-90% σε συγκεκριμένα τζάκια, σε συγκεκριμένους επιχειρηματίες. Πως λέγεται αυτή η πολιτική; Ταξική; Αναδιανεμητική; Το λιγότερο, ευγενικά.

Το τελευταίο είναι το παράδειγμα των εργασιακών σχέσεων. Εδώ γυρνάμε στις αρχές του προηγούμενου και στο τέλος του προπροηγούμενου αιώνα. Γιατί περί αυτού πρόκειται, ούτε οκτάωρο, ούτε υπερωριακή εργασία, ούτε συλλογικές συμβάσεις. Όλα αυτά θεωρείτε ότι έχουν τροφοδοτήσει την ανάπτυξη σε καμία χώρα του κόσμου; Αυτά τα ερωτήματα είναι αμείλικτα, πρέπει να τα απαντήσετε, όχι μόνο εδώ, κυρίως στην ελληνική κοινωνία. Εκεί θα κριθείτε.