Πάνος Σκουρλέτης | Στέλεχος Νέας Αριστεράς, πρώην Υπουργός

Είμαστε με τις δυνάμεις της εργασίας και της δικαιοσύνης, είστε με τις δυνάμεις της ολιγαρχίας και της συντήρησης
***
Σημεία από την πρωτολογία, ως Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, κατά τη διάρκεια της συζήτησης στη Βουλή της Επίκαιρης Επερώτησης που κατέθεσαν 56 Βουλευτές της Κοινοβουλευτικής Ομάδας μας, με θέμα: «Για την προστασία των εργαζομένων, τη στήριξη του εισοδήματός τους, την κατοχύρωση των εργασιακών και ασφαλιστικών τους δικαιωμάτων, την επαναφορά των Συλλογικών Διαπραγματεύσεων, τη διασφάλιση της Υγιεινής και Ασφάλειας στους χώρους εργασίας και την αντιμετώπιση της ανεργίας». | 12/2/2021
***
Θα ξεκινήσω με ένα σχόλιο σε σχέση με αυτό που είπε ο κ. Τσακλόγλου. Είπε ότι η χώρα μας ήταν άτυχη, λόγω της πανδημίας, διότι είχε σοβαρές αναπτυξιακές προοπτικές. Φαντάζομαι ότι αυτές τις αναπτυξιακές προοπτικές δεν τις απέκτησε από τον Ιούλιο του ’19, που ανέλαβε η καινούργια κυβέρνηση, μέχρι τις αρχές του ’20. Αναγνωρίζεται, προφανώς, ότι υπήρξε μία ολόκληρη δουλειά εξόδου από τα μνημόνια, έκλεισε ο φαύλος κύκλος των μνημονίων, που μας είχατε ρίξει εσείς και το ΠΑΣΟΚ. Αυτή την ομολογία, ειλικρινά, τη δέχομαι, είναι στο μόνο που συμφωνώ από όσα είπατε.
Φαίνεται ότι δεν παραλάβατε χάος, δεν παραλάβατε αναξιοπιστία. Παραλάβατε ένα ρυθμισμένο χρέος, παραλάβατε μια αναπτυξιακή πορεία την οποία ανακόψατε. Σας θυμίζω ότι η ύφεση στην Ελλάδα είχε φανεί λίγο πριν την πανδημία και δεν είναι τυχαίο αυτό. Οφείλεται στις συγκεκριμένες επιλογές που κάνατε και στο χώρο της εργασίας και οδηγήσατε πρόωρα την οικονομία στην ύφεση. Είπατε μάλιστα, ότι με βάση το σχέδιό σας για την ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης, θα απελευθερωθούν πόροι οι οποίοι θα επενδυθούν στην οικονομία. Προσέξτε, γιατί η τελευταία επένδυση γύρω από τα θέματα της ασφάλισης, ήταν αυτή που σχετιζόταν με το χρηματιστήριο και τα δομημένα ομολόγα. Άρα, πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί όταν μιλάμε για επένδυση των πόρων των ασφαλιστικών ταμείων.
Υπάρχει θέμα νέων πόρων στο ασφαλιστικό σύστημα, αυτό είναι το κατεξοχήν πρόβλημα της εποχής μας κι ως προς αυτό δεν έχετε να μας πείτε κάτι. Να σας πω εγώ μια ιδέα και να τη μελετήσουμε, αν θέλετε; Είμαστε μία χώρα η οποία έχει απίστευτους αρχαιολογικούς χώρους, αναξιοποίητους, Μπορούμε, λοιπόν, με βάση το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων να φτιάξουμε ένα σύστημα, όπου ένα μέρος των εισιτηρίων -και να υπάρχουν παντού εισιτήρια, να πηγαίνουν έγκαιρα οι εργαζόμενοι να ανοίγουν τους μουσειακούς χώρους και τα κάστρα, που πηγαίνουν οι τουρίστες και τα βρίσκουν κλειστά- να πηγαίνει σε έναν Εθνικό λογαριασμό για να στηρίζει το σύστημα ασφάλισης;
Να σας πω και κάτι άλλο; Ο νυν υπουργός Εργασίας -καλορίζικος κ. Χατζηδάκη, δεν νομίζω ότι θα είναι καλορίζικοι και οι εργαζόμενοι με αυτά τα οποία σκέφτεστε να κάνετε, όχι ότι εκφράζετε μια προσωπική πολιτική, εκφράζετε μια συλλογική πολιτική, έτσι κι αλλιώς την ακούσαμε- ο νυν υπουργός Εργασίας, λοιπόν, ήταν πριν υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος. Ξέρετε σε τι ειδικεύεται; Στην ιδιωτικοποίηση των φυσικών μονοπωλίων των Δικτύων. Αυτών που είναι πάντοτε κερδοφόρα με τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις. Αντί να δώσετε σε κάποιους ιδιώτες να κάνουν μία σίγουρη επένδυση -και προσέξτε, πολλοί από αυτούς είναι ασφαλιστικά ταμεία από το εξωτερικό- γιατί δεν δίνετε ένα μέρος των μετοχών αυτών των Δικτύων ενέργειας, έτσι ώστε να έχουν τα ασφαλιστικά μας ταμεία μονίμους πόρους; Να μία δεύτερη πρόταση. Βεβαίως, δεν μπορείτε να κινηθείτε πάνω σ’ αυτά, διότι έχετε άλλα προτάγματα, άλλες προτεραιότητες.
Θα χαρακτήριζα την πολιτική σας, από την πρώτη μέρα που αναλάβατε, με βάση το γνωστό ρητό που λέει ότι «ο δολοφόνος γυρνάει πάντοτε στον τόπο του εγκλήματος». Ξαναγυρίσατε, με όχημα το σχέδιο Πισσαρίδη, σε αυτά τα οποία είχατε αρχίσει να υλοποιείτε τα πρώτα μνημονιακά χρόνια. Τα «καύσιμα» του οχήματος τα έβαλε το ΔΝΤ, είναι ακριβώς όλη η χορηγία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, αυτές οι προτάσεις, οι πεπαλαιωμένες προτάσεις, δοκιμασμένες προτάσεις που συρρίκνωσαν το κοινωνικό κράτος στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, που διεύρυναν τις ανισότητες και που τις εμφανίζετε εδώ ως νέες προτάσεις.
Τι κάνατε στο όνομα της ανάπτυξης από τον Αύγουστο του ’19; Είδαμε να ξεδιπλώνετε την αναπτυξιακή λογική σας καταργώντας την αιτιολογημένη απόλυση στους εργολαβικούς εργαζόμενους. Ωραίο στοιχείο ανάπτυξης! Οι εργολαβικοί εργαζόμενοι, που είναι μία εφεύρεση για να πλαγιοκοπήσετε όσους υπάγονται στο καθεστώς των συλλογικών συμβάσεων. Διότι το πρόβλημα της εποχής μας σήμερα, είναι πως θα αποκαταστήσουμε όλες αυτές τις στρεβλώσεις, που χτίσατε όλα τα προηγούμενα χρόνια, παρακάμπτοντας δικαιώματα και συλλογικές κατακτήσεις των εργαζομένων. Βλέπουμε μέσα στον ίδιο όμιλο να υπάρχει η μητρική εταιρεία, στη συλλογική σύμβαση της οποίας υπάγονται κάποιοι εργαζόμενοι, οι οποίοι είχαν ξεμείνει από τα παλιά, και όλοι οι άλλοι να είναι σε θυγατρικές εταιρείες και να έχουν διαφορετική μεταχείριση. Παρόλο ότι δουλεύουν στον ίδιο Όμιλο και κάνουν ακριβώς τα ίδια πράγματα. Αυτό είναι «ξεχαρβάλωμα» των εργασιακών σχέσεων, είναι ο ορισμός του ξεχαρβαλώματος.
Το δεύτερο πράγμα που κάνατε. Είπατε, “ρε παιδιά εδώ πέρα θα πρέπει να κάνουμε και λίγο τα στραβά μάτια. Τι θα κάνουμε, λοιπόν; Θα υποβιβάσουμε το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας. Θα το καταργήσουμε ως Ειδική Γραμματεία και θα το υπαγάγουμε σε μία απλή Διεύθυνση». Ήρθατε να μας θυμίσετε αυτά ακριβώς που συνάντησα εγώ όταν παρέλαβα, τους πρώτους μήνες διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, ως υπουργός, τότε, Εργασίας. Προαναγγελθείσες εξορμήσεις. Έβγαιναν στη «Διαύγεια» και έλεγαν: θα βγουν οι Επιθεωρητές Εργασίας, αύριο, μεθαύριο, να κάνουν έλεγχο στον τάδε τομέα, στην τάδε περιοχή. Έπεφταν τα τηλέφωνα και αν κανένας, κατά λάθος, έριχνε και κάποιο πρόστιμο, ε, τότε φρόντιζε ο υπουργός να το «θάψει» αυτό. Παρόλα αυτά δίνονταν πάρα πολλά λεφτά σε βεγγέρες. Το πρώτο πράγμα που με κάλεσαν να μου παρουσιάσουν, ήταν σε κάποιο ξενοδοχείο, ένα ολόκληρο πρόγραμμα με φοβερά ιλουστρασιόν χαρτιά για το αναβαθμισμένο έργο της Επιθεώρησης Εργασίας. Τίποτα από το περιεχόμενο, όμως.
Ήρθατε προεκλογικά και μας είπατε ότι θα έχουμε μία πολύ μεγάλη ανάπτυξη και θα συνδεθεί ο κατώτατος μισθός με τον βαθμό ανάπτυξης, στο διπλάσιο μάλιστα το προσδιορίσατε. Υιοθετήσατε αυτήν την επικίνδυνη λογική λέγοντας ψέματα στον κόσμο ότι ξαφνικά, μόλις βρεθείτε στην κυβέρνηση, θα αρχίσουν να ρέουν οι επενδύσεις, θα αρχίσει να ανακάμπτει η ψυχολογία του κόσμου, όλοι θα τρώμε με διπλές μασέλες και χρυσά κουτάλια και έτσι, λοιπόν, ο κατώτατος μισθός θα διπλασιαστεί σε σχέση με τον ρυθμό του ΑΕΠ. Έλα, όμως, που η πραγματικότητα σας διαψεύδει.
Και τώρα, λοιπόν, τι θα γίνει που έχουμε τη μεγαλύτερη ύφεση στην Ευρώπη; Και προσέξτε, πρέπει να συνυπολογίσουμε και τον αποπληθωρισμό. Δεν είναι μόνο το μέγεθος της ύφεσης. Είναι και ένα άλλο 2,1%, 2,2% που είναι ο αποπληθωρισμός και είναι ακόμη πιο δύσκολα τα πράγματα.
Εμείς, λοιπόν, κ. Χατζηδάκη, δεν είμαστε με το μοίρασμα της φτώχειας. Με την αναδιανομή είμαστε και για λόγους κοινωνικούς και για λόγους αναπτυξιακούς. Είμαστε με αυτό που δεν είστε εσείς. Και, ακριβώς επειδή έχετε μία τέτοια λογική, βλέπετε και τα αποτελέσματα της διαχείρισης αυτής της πρωτόγνωρης κρίσης, της πανδημίας, στον τομέα της οικονομίας.
Υποτιμάτε και περιγελάτε γύρω από τα λεγόμενα εμπροσθοβαρή μέτρα, διότι δεν αντιλαμβάνεσθε ότι είναι αυτά, τα οποία θα αναχαιτίσουν την κατακόρυφη πτώση, την κατακρήμνιση της οικονομίας, που θα κρατήσουν στη ζωή επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας. Παρακολουθείτε, όμως, ως σύγχρονοι Νέρωνες, που καίγεται, κυριολεκτικά, ο κόσμος. Παρακολουθείτε αυτό που συμβαίνει και λέτε: Τι ωραία αναδιάρθρωση αυτή; Εμείς το επιχειρήσαμε με τα μνημόνια και τώρα γίνεται από μόνο του.
Δεν υπήρξε αναδιάρθρωση στις τράπεζες; Δεν υπήρξε αναδιάρθρωση στα ξενοδοχεία; Δεν υπήρξε αναδιάρθρωση στις εφοδιαστικές αλυσίδες εκ των μνημονίων; Δεν συγκεντρώθηκε πλούτος σε λιγότερους; Δεν χαθήκαν θέσεις εργασίας; Η ανεργία δεν αποτέλεσε μοχλό πίεσης για τη μείωση των μισθών; Αυτό είναι το περίγραμμα των απόψεών σας. Αυτές είναι οι ακραίες νεοφιλελεύθερες συνταγές σας για την οικονομία.
Και έρχεστε και μας λέτε: “Μα, αυτά λέει η Ευρώπη. Θα είμαστε στον μέσο ευρωπαϊκό όρο”. Η Ευρώπη δεν είναι μία. Υπάρχει όντως η Ευρώπη του Θατσερισμού, την οποία την πολεμάμε. Υπάρχει η Ευρώπη των εργατικών αγώνων και των εργατικών κατακτήσεων. Είναι ένα ανοικτό πεδίο διαπάλης και διαρκούς σύγκρουσης. Και εμείς είμαστε με τις δυνάμεις της εργασίας, της δικαιοσύνης. Εσείς είσαστε με τις δυνάμεις της ολιγαρχίας και της συντήρησης.
Πώς αποτυπώνεται αυτή η λογική, λοιπόν; Στον ΟΑΕΔ. Στον ΟΑΕΔ έρχεστε και μας εγκαλείτε, διότι καταψηφίσαμε τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών. Ήταν μία απειροελάχιστη αύξηση, αμελητέα, η οποία όμως στο σύνολο των εργαζομένων ήταν ένα πολύ σημαντικό ποσό για να κάνει ο ΟΑΕΔ τη δουλειά του. Κοινωφελή Προγράμματα Εργασίας δεν υπάρχουν. Πηγαίνετε στην ΚΕΔΕ, τη «γαλάζια ΚΕΔΕ», όπως τη λέτε εσείς, υποτιμώντας και τους αιρετούς, οι οποίοι λένε: “Παιδιά, τι έγινε; Μας κοπήκαν τα πόδια”. Ενώ υπήρχε δρομολογημένο Πρόγραμμα Κοινωφελούς Εργασίας, το κόβετε.
Αυτή, λοιπόν, είναι η αντίληψή σας; Απλά και μόνο, να μοιράζει ένα πετσοκομμένο επίδομα ανεργίας ο ΟΑΕΔ, αντί να υπάρχει ένας βραχίονας κοινωνικής πολιτικής; Και δεν μιλάω να ξαναπιάσουμε το νήμα και τα θέματα της στεγαστικής πολιτικής. Αυτό πια είναι σε σχέση με αυτά που εσείς απεργάζεστε, εντελώς σε άλλη κατεύθυνση.
Συλλογικές διαπραγματεύσεις. Θέλετε πραγματικά να τις βάλετε στην άκρη. Θα τα ξέρετε καλύτερα εσείς, κ. Τσακλόγλου. Του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου «εδώ του είχαν καθίσει» οι συλλογικές διαπραγματεύσεις. Διότι ο μηχανισμός της συλλογικής αυτονομίας και διαπραγμάτευσης, πραγματικά, είναι αυτός, ο οποίος εξισορροπεί τα πράγματα και οδηγεί, όταν υπάρχουν οι προϋποθέσεις, μέσα από τη συνεννόηση των κοινωνικών εταίρων στο να υπάρχει μία δίκαιη, τελικά, αύξηση των μισθών. Αυτό, λοιπόν, εσείς το σταματήσατε. Είχε επίπτωση μαζί και με άλλα πράγματα που κάνατε στην έναρξη της υφεσιακής πορείας της οικονομίας από τότε που αναλάβατε.
Γνωρίζετε, ότι επί ΣΥΡΙΖΑ, όταν μπορέσαμε και βγήκαμε από τα μνημόνια, αυτός ο μηχανισμός των συλλογικών διαπραγματεύσεων επανήλθε σε μία σειρά κατηγορίες εργαζομένων, ιδιαίτερα στα ξενοδοχεία, στην εστίαση κλπ. Και οδήγησε σε πραγματικές αυξήσεις. Εσείς ετοιμάζεστε αυτή τη στιγμή, με κάθε τρόπο να το παγώσετε και να το βάλετε στο ψυγείο. Αυτά, όμως, όταν μειώνεις, δηλαδή, την ενεργό ζήτηση μέσα από τη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, χτυπάνε στην ανάπτυξη.
Ήρθε η πανδημία. Πάμε στα βαρέα και ανθυγιεινά. Τι θα γίνει με τους υγειονομικούς; Θα το κάνουμε; Ή απλώς θα υποκρινόμαστε, να ζητάμε στον κόσμο να βγαίνει στα μπαλκόνια και να τους αφήνουμε να τους θερίζει ο covid και να μην υπάρχουν αντικαταστάτες; Αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή στα νοσοκομεία στη χώρα είναι τρομακτικό. Έχουν γίνει νοσοκομεία μίας ασθένειας. Παίρνουν από την πρωτοβάθμια υγεία και τους πηγαίνουν εκεί που υπάρχουν κενά. Καταρρέει το δημόσιο σύστημα υγείας. Από τον Μάρτιο έχετε πάρει αυτό το μήνυμα και δεν κάνετε τίποτα! Γιατί; Διότι κάποιοι κύριοι, σαν τον κ. Τσακλόγλου -επιτρέψτε μου το παράδειγμα, επειδή σας βλέπω εδώ μπροστά μου, δεν έχω κάτι προσωπικό- λένε ότι αυτά “είναι πεταμένα λεφτά, αυτά υπονομεύουν την ανάπτυξη, εδώ μια παρένθεση θα είναι το θέμα, θα στηρίξουμε τη δημόσια υγεία; Θέλουμε ΣΔΙΤ, συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Αυτή είναι η αναπτυξιακή προοπτική”.
Όχι, δεν είναι αναπτυξιακή προοπτική! Είναι η λογική αγοράς, είναι αυτή η οποία πιστεύει στην εμπορευματοποίηση της υγείας, του δημόσιου αγαθού της υγείας. Και ήρθε η πανδημία για να σας βάλει μυαλό και δεν βάζετε.
Βεβαίως, δεν υπάρχει θατσερισμός, κ. Χατζηδάκη στην Ευρώπη αυτήν τη στιγμή. Μόνο θατσερική δεν μπορείτε να πείτε την πολιτική, διότι ήρθε η ίδια η πραγματικότητα και έδωσε μερικά «μπατσάκια», μερικά χαστούκια στους ακραίους νεοφιλελεύθερους. Και αν γινόντουσαν αυτά -τα οποία εμείς τα λέγαμε το 2015 και το 2010, όταν η χώρα μας ήταν κάτω από το καθεστώς των μνημονίων- δηλαδή υπήρχε η λογική της αμοιβαιοποίησης του χρέους, της αλληλεγγύης, όπως γίνεται τώρα, έστω και προσωρινά για κάποιους, η χώρα μας δεν θα είχε πάθει ό,τι έπαθε με τα μνημόνια, δεν θα είχε υπάρξει τόση κοινωνική δυστυχία, τέτοια κατάρρευση οικονομική.
Και το ερώτημα είναι: Βγαίνοντας από εκεί, πώς θα αλλάξει η ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική; Πώς θα μπορέσουμε να ανοίξουμε νέους ορίζοντες, νέες προοπτικές, που δεν έχουν καμία σχέση με τις πεπαλαιωμένες, παλαιάς κοπής στρατηγικές της νεοφιλελεύθερης ορθοδοξίας που συμπεριλαμβάνονται στη «Βίβλο» που λέγεται «Σχέδιο Πισσαρίδη»;
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, γιατί είστε από τις τελευταίες θέσεις της κυβέρνησης, είστε προτελευταίοι σε σχέση με το Πρόγραμμα «SURΕ»; Δώστε μιας μια απάντηση. Είστε δεύτεροι, τρίτοι από το τέλος; Για ποιον λόγο; Εδώ δεν πρόκειται πια για ιδεοληψία. Εδώ μάλλον πρόκειται για ανικανότητα που έρχεται και τη συμπληρώνει.
Και μέσα σε αυτές τις συνθήκες εξαπολύετε και διώξεις στους συνδικαλιστές εργαζομένους. Ποιοι είναι οι πιο άτυχοι; Οι εργολαβικοί εργαζόμενοι.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Προέδρου των εργαζομένων δανειζομένου προσωπικού στις τράπεζες. Είναι συνδικαλίστρια, εκλεγμένη. Παρόλο ότι την καλύπτει το θεσμικό πλαίσιο της απαγορεύεται, αφού της έδωσαν μετάθεση, να πάει να δει τους εργαζόμενους που εκπροσωπεί, η συνδικαλίστρια. Γυρνάμε, δηλαδή, σε εποχές που θεωρούσαμε ότι τις έχουμε ξεπεράσει.
Αυτά, λοιπόν, είναι που μας χωρίζουν. Δεν ξέρω αν παραλάβατε από εμάς, αλλά μάλλον δεν είναι έτσι, ένα εκατομμύριο εκατόν μία χιλιάδες και δέκα συντάξεις εκκρεμείς, όπως έλεγε και ο αείμνηστος Χορν στο «Μια ζωή την έχουμε». Όμως, εάν τα κάνετε καλά τόσο καιρό, τι τους θέλετε αυτούς τους μάνατζερ που θέλετε να βοηθήσουν; Εδώ είναι ομολογία ότι κατέρρευσε το σύστημα, ότι μας λέγατε ψέματα. Και καλά, εμάς να μας λέτε ψέματα. Μας έχετε συνηθίσει. Και καλά τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης να αναπαράγουν αυτά τα ψέματα. Οι συνταξιούχοι τι φταίνε; Γιατί παίζετε με τις αγωνίες τους;
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι επιβεβλημένο να υπάρξει ένας διαφορετικός δρόμος και αυτός ο δρόμος μας οδηγεί, μας επιβάλει, αυτές τις δυνατότητες τις προσωρινές -που εμείς θέλουμε να γίνουν μονιμότερες- οι οποίες υπάρχουν σήμερα από το ευρωπαϊκό πλαίσιο, να τις εκμεταλλευτούμε. Η επιστρεπτέα προκαταβολή να γίνει μη επιστρεπτέα, να σωθούν όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις. Δεν μπορεί να φαντάζεστε το μέλλον αυτού του τόπου με περισσότερους άνεργους, με χειρότερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας, απλά και μόνο για να έρχονται κάποιοι όμιλοι, οι οποίοι έχουν δείξει ότι με τη δυσκολία που έρχονται με την ίδια ευκολία φεύγουν. Είδατε τι έγινε στη Θήβα χθες; Άλλη μια επιχείρηση έφυγε, κατασκευής σωλήνων. Φαντάζομαι ότι έχετε ενημερωθεί από το Εργατικό Κέντρο. Πολυεθνική εταιρεία είναι, παρούσα σε 27 χώρες.
Βεβαίως, χρειάζεται να υπάρξει σήμερα -και σας τα είπε πολύ καλά η κα Φωτίου- μία γενναία έκτακτη εισοδηματική ενίσχυση όλων αυτών που δεν τους πιάνουν, έστω αυτά τα ισχνά, μέτρα τα οποία έχετε εξαγγείλει. Είναι απαραίτητο και για λόγους δικαιοσύνης και για να μπορέσουμε να αναχαιτίσουμε το νέο κύμα ανθρωπιστικής κρίσης, αλλά και διότι, τελικά, κάνοντας το λογαριασμό, έχει φανεί ότι και στον τομέα της οικονομίας ψαλιδίζει ένα μέρος της ύφεσης.
Δεν είμαι αισιόδοξος ότι όλα αυτά θα το υιοθετήσετε, αλλά, από εκεί και πέρα, ο κόσμος μας βλέπει και θα κρίνει.
Ευχαριστώ.